Zmiany najlepiej jest planować, ale z tymi nieprzewidzianymi także trzeba sobie radzić. Czy zmieniasz umowę, wspólnika, zarząd lub radę nadzorczą, to wszystkie te kwestie wymagają odpowiedniej analizy i profesjonalnego wsparcia.
Zmiana umowy
Czasami sytuacja wymaga zmiany umowy spółki jawnej. Co prawda dobrze przygotowana i przemyślana umowa spółki jawnej wystarczy na lata, ale czasami może powstać konieczność jej modyfikacji np. w przypadku zmiany wkładów wspólników.
Czego może dotyczyć zmiana?
Zmiana umowy spółki jawnej może dotyczyć np. firmy i siedziby spółki, określenia wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartości, przedmiotu działalności spółki, czasu trwania spółki, zasad podziału zysku i pokrywania strat, zasad reprezentacji i prowadzenia spraw spółki. Będzie również niezbędna w przypadku wstąpienia lub wystąpienia wspólnika ze spółki.
W przypadku spółki zarejestrowanej w systemie S24 (przez Internet) zmiany również są możliwe. W systemie informatycznym przygotowane są wzorce uchwał, dzięki którym można dokonać modyfikacji w zakresie tzw. zmiennych postanowień umowy spółki. Jeżeli narzucone przez system szablony i rozwiązania nie są wystarczające, zmiany można dokonać co do zasady w formie pisemnej, przy czym wówczas spółka utraci swój „internetowy” status.
Jak dokonać zmiany?
Zmiana umowy spółki jawnej wymaga zgody wszystkich wspólników (np. w formie uchwały), chyba że w umowie spółki postanowiono inaczej.
Jeśli umowa spółki jawnej została zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności, to w takiej samej formie należy dokonać jej zmiany. Jeżeli umowa spółki została zawarta w formie aktu notarialnego (np. z uwagi na wniesienie wkładu w postaci nieruchomości) to takiej samej formy będzie wymagać jej zmiana.
Zmiana umowy spółki jawnej jest skuteczna od momentu jej dokonania, przy czym wspólnicy mogą określić jej późniejsze wejście w życie.
Jeżeli umowa spółki nie jest zmieniana przy wykorzystaniu wzorca uchwały w przypadku spółki zarejestrowanej w systemie S24 (przez Internet), to jej zmiana następuje przez sporządzenie nowego tekstu umowy spółki.
Zmianę umowy spółki jawnej należy zgłosić do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) w terminie 7 dni od dnia jej dokonania.
Dobrze przygotowana i przemyślana umowa spółki komandytowej wystarczy na lata, ale czasami powstanie konieczność jej modyfikacji np. w przypadku zmiany wkładów wspólników.
Czego może dotyczyć zmiana?
Zmiana umowy spółki jawnej może dotyczyć np. firmy i siedziby spółki, przedmiotu działalności spółki, czasu trwania spółki, oznaczenia wkładów wnoszonych przez wspólników i ich wartości, oznaczenia kwotowo zakresu odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli (sumy komandytowej), przystąpienia do spółki nowego komplementariusza lub komandytariusza, zmiany statusu komandytariusza na komplementariusza.
Jak dokonać zmiany?
Zmiana umowy spółki komandytowej wymaga zgody wszystkich wspólników (np. w formie uchwały), chyba że w umowie spółki postanowiono inaczej. Wymagana jest forma aktu notarialnego.
Należy pamiętać o sporządzeniu tekstu jednolitego umowy spółki, który będzie uwzględniał wszystkie dokonane zmiany. W tym wypadku nie ma wymogu zachowania formy aktu notarialnego. Tekst jednolity umowy spółki można sporządzić w zwykłej formie pisemnej, choć powszechną praktyką jest jego przyjęcie w formie aktu notarialnego wraz z uchwałą zmieniającą postanowienia umowy spółki.
W przypadku spółki zarejestrowanej w systemie S24 (przez Internet) zmiany również są możliwe. W systemie informatycznym przygotowane są wzorce uchwał, dzięki którym można dokonać modyfikacji w zakresie tzw. zmiennych postanowień umowy spółki. Jeżeli narzucone przez system szablony i rozwiązania nie są wystarczające, zmiany można dokonać przed notariuszem, przy czym wówczas spółka utraci swój „internetowy” status.
Zmiana umowy spółki komandytowej jest skuteczna od momentu jej dokonania, przy czym wspólnicy mogą określić jej późniejsze wejście w życie. Wyjątkiem jest obniżenie sumy komandytowej, które odnosi skutek dopiero w momencie wpisu do KRS. Obniżenie sumy komandytowej nie ma jednak skutku prawnego wobec wierzycieli, których wierzytelności powstały przed chwilą wpisania obniżenia do rejestru.
Zmianę umowy spółki komandytowej należy zgłosić do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) w terminie 7 dni od dnia jej dokonania.
Nic nie jest na zawsze. To prawda również w odniesieniu do umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, którą wspólnicy mogą w każdym czasie zmienić. Co prawda dobrze przygotowana i przemyślana umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w znakomitej większości przypadków wytrzyma próbę czasu, jednak prędzej czy później może powstać chociażby potrzeba podwyższenia lub obniżenia kapitału zakładowego, co również stanowi zmianę samej umowy.
Czego może dotyczyć zmiana?
Zmiana umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, poza wspomnianymi już modyfikacjami w kapitale zakładowym, może obejmować jej każdy element – oczywiście w zakresie dopuszczalnym przez przepisy prawa. Może dotyczyć np. firmy i siedziby spółki, przedmiotu działalności spółki, liczby i wartości nominalnej udziałów objętych przez poszczególnych wspólników, czasu trwania spółki. Wraz z rozwojem spółki może na mocy zmiany umowy spółki zostać ustanowiona rada nadzorcza jako nowy organ obok obligatoryjnego zarządu i zgromadzenia wspólników. Często zmiany dotyczą sposobu reprezentacji spółki lub określenia czynności, których dokonanie wymaga zgody zgromadzenia wspólników.
W przypadku spółki zarejestrowanej w systemie S24 (przez Internet) zmiany również są możliwe. W systemie informatycznym przygotowane są wzorce uchwał, dzięki którym można dokonać modyfikacji w zakresie tzw. zmiennych postanowień umowy spółki. Jeżeli narzucone przez system szablony i rozwiązania nie są wystarczające, zmiany można dokonać przed notariuszem, przy czym wówczas spółka utraci swój „internetowy” status.
Kto decyduje?
O zmianie umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decydują jej wspólnicy w drodze uchwały. Przepisy wymagają, aby uchwały wprowadzające zmiany zapadały większością dwóch trzecich głosów. Gdy chodzi natomiast o istotną zmianę przedmiotu działalności spółki poprzeczka została zawieszona wyżej i ustawa wymaga w takim przypadku większości trzech czwartych głosów. Co ważne, umowa spółki sama w sobie może stawiać surowsze warunki przyjęcia zmian, natomiast nie może w ogóle wyłączać możliwości jej modyfikowania.
Jeżeli umowa spółki nie precyzuje w jaki sposób liczyć wspomniane powyżej większości głosów, wówczas istotne będą głosy oddane (może się zatem okazać, że zmianę umowy spółki przeprowadzi nawet mniejsza grupa wspólników o ile zgromadzenie będzie skutecznie zwołane i zdolne do podejmowania uchwał).
Trzeba pamiętać, że w pewnych sytuacjach poza uzyskaniem większości głosów, musi również zostać udzielona zgoda przez konkretnego wspólnika. Dotyczy to takich zmian umowy spółki, które dotykają osobiście danego wspólnika poprzez zwiększenie jego świadczeń lub uszczuplenie praw udziałowych bądź praw przyznanych osobiście.
W spółkach zarejestrowanych przez Internet w systemie S24 techniczne ograniczenia tej platformy powodują, że zmiana umowy spółki musi zostać zaakceptowana przez wszystkich wspólników.
W jakiej formie zmienić umowę spółki?
Uchwała zmieniająca umowę spółki musi zostać umieszczona w protokole sporządzonym przez notariusza. W praktyce najczęściej notariusz odpowiada za protokołowanie całego zgromadzenia wspólników choć teoretycznie nie jest to niezbędne.
Pomimo zastrzeżenia formy aktu notarialnego dla zmiany umowy spółki, w przypadku potrzeby ustanowienia pełnomocnika do reprezentowania na zgromadzeniu wspólników mającym za przedmiot wprowadzenie modyfikacji, wystarczy jeżeli dokument pełnomocnictwa zostanie sporządzony w zwykłej formie pisemnej.
Zmianę umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością należy zgłosić do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) w terminie 7 dni od dnia jej dokonania.
W przypadku spółek zarejestrowanych przez Internet zmiany dokonywane są w systemie S24 i wymagają wyłącznie odpowiedniego elektronicznego podpisania uchwały przez wszystkich wspólników, czyli bez potrzeby angażowania notariusza.
Zmiana wspólnika
Osoba trzecia może przystąpić do spółki jawnej, stając się jej wspólnikiem m.in. poprzez:
- wejście w miejsce dotychczasowego wspólnika, nabywając ogół jego praw i obowiązków w spółce (gdy taką możliwość przewiduje umowa spółki);
- przystąpienie do spółki z równoczesnym wystąpieniem z niej innego wspólnika bez przeniesienia między nimi ogółu praw i obowiązków wspólnika – w drodze zmiany umowy spółki, na podstawie porozumienia wszystkich stron;
- wejście do spółki jako nowy wspólnik bez ustąpienia przez któregokolwiek z dotychczasowych wspólników.
Ogół praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej może być przeniesiony na inną osobę:
- tylko wówczas gdy umowa spółki tak stanowi;
- tylko po uzyskaniu pisemnej zgody wszystkich pozostałych wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
Umowa spółki może inaczej regulować uzyskanie ww. zgody wszystkich pozostałych wspólników lub uzależniać przeniesienie ogółu praw i obowiązków wspólnika od uzyskania zgody określonej większości wspólników lub tylko niektórych wspólników.
W przypadku przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika na inną osobę, za zobowiązania występującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce jawnej i zobowiązania tej spółki odpowiadają solidarnie występujący wspólnik oraz wspólnik przystępujący do spółki.
Zmiana wspólnika spółki jawnej będzie co do zasady wymagać zmiany umowy spółki, o czym możecie przeczytać tutaj.
Przeniesienie ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy przez Internet w systemie S24, może nastąpić przy wykorzystaniu wzorca udostępnionego w systemie S24.
Oświadczenia zbywcy i nabywcy wymagają w takiej sytuacji opatrzenia kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Takie oświadczenia woli są równoważne z oświadczeniami woli złożonymi w formie pisemnej.
Zmianę wspólnika spółki jawnej należy zgłosić do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) w terminie 7 dni od dnia dokonania tej czynności.
Osoba trzecia może przystąpić do spółki komandytowej, stając się jej wspólnikiem m.in. poprzez:
- wejście w miejsce dotychczasowego wspólnika, nabywając ogół jego praw i obowiązków w spółce (gdy taką możliwość przewiduje umowa spółki);
- przystąpienie do spółki z równoczesnym wystąpieniem z niej innego wspólnika bez przeniesienia między nimi ogółu praw i obowiązków wspólnika – w drodze zmiany umowy spółki, na podstawie porozumienia wszystkich stron;
- wejście do spółki jako nowy wspólnik bez ustąpienia przez któregokolwiek z dotychczasowych wspólników.
Ogół praw i obowiązków wspólnika spółki komandytowej może być przeniesiony na inną osobę:
- tylko wówczas gdy umowa spółki tak stanowi;
- tylko po uzyskaniu pisemnej zgody wszystkich pozostałych wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
Umowa spółki może inaczej regulować uzyskanie ww. zgody wszystkich pozostałych wspólników lub uzależniać przeniesienie ogółu praw i obowiązków wspólnika od uzyskania zgody określonej większości wspólników lub tylko niektórych wspólników.
Nabycie przez osobę trzecią od dotychczasowego komandytariusza ogółu praw i obowiązków w spółce komandytowej nie powoduje automatycznie uzyskania prawa do prowadzenia spraw spółki przez nowego wspólnika. Konieczna jest do tego odpowiednia zmiana umowy spółki.
W przypadku przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika na inną osobę, za zobowiązania występującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce komandytowej i zobowiązania tej spółki odpowiadają solidarnie występujący wspólnik oraz wspólnik przystępujący do spółki.
Osoba przystępująca do spółki komandytowej w charakterze komandytariusza odpowiada także za zobowiązania spółki istniejące w chwili wpisania go do rejestru do wysokości sumy komandytowej.
Dopuszczalne jest uzyskanie przez dotychczasowego komandytariusza statusu komplementariusza.
Jeżeli umowa spółki dopuszcza przyjęcie do spółki nowego komplementariusza, dotychczasowy komandytariusz może uzyskać status komplementariusza, lub osoba trzecia może przystąpić do spółki w charakterze komplementariusza, za zgodą wszystkich dotychczasowych wspólników. Nowy komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki powstałe przed dniem jego przystąpienia całym swoim majątkiem a dotychczasowy komandytariusz, który przystępuje do spółki w charakterze komplementariusza, z chwilą jego wpisania do rejestru odpowiada tak jak pozostali komplementariusze spółki całym swoim majątkiem, osobiście, w sposób nieograniczony, za wszystkie zobowiązania spółki, także te, które powstały w okresie, gdy był jeszcze komandytariuszem.
Zmiana wspólnika spółki komandytowej będzie co do zasady wymagać zmiany umowy spółki, o czym możecie przeczytać tutaj.
Przeniesienie ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy przez Internet w systemie S24, może nastąpić przy wykorzystaniu wzorca udostępnionego w systemie S24. Oświadczenia zbywcy i nabywcy wymagają w takiej sytuacji opatrzenia kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Takie oświadczenia woli są równoważne z oświadczeniami woli złożonymi w formie pisemnej.
Zmianę wspólnika spółki komandytowej należy zgłosić do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) w terminie 7 dni od dnia zdarzenia uzasadniającego dokonanie wpisu.
Zmiana wspólnika w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością może nastąpić m.in. poprzez przeniesienie własności udziałów przez wspólnika na rzecz dotychczasowych wspólników lub nowych wspólników oraz nabycie udziałów od zmarłego wspólnika w drodze dziedziczenia.
Zasady sprzedaży udziałów są najczęściej uregulowane w umowie spółki i mogą dotyczyć np. prawa pierwokupu na rzecz dotychczasowych wspólników lub pierwszeństwa nabycia udziałów przez dotychczasowych wspólników.
W przypadku konieczności zmiany wspólnika należy najpierw zapoznać się z postanowieniami umowy spółki.
Zbycie udziału, jego części lub ułamkowej części udziału umowa spółki może uzależnić od zgody spółki albo w inny sposób ograniczyć. Jeżeli zbycie uzależnione jest od zgody spółki a nie zostało to uregulowane inaczej, to zgody udziela zarząd w formie pisemnej. W przypadku gdy zgody odmówiono, sąd rejestrowy może pozwolić na zbycie, jeżeli istnieją ważne powody. W takim przypadku spółka może w terminie wyznaczonym przez sąd rejestrowy przedstawić innego nabywcę. W razie braku porozumienia cenę nabycia i termin jej zapłaty ustala sąd rejestrowy na wniosek wspólnika lub spółki, po zasięgnięciu, w miarę potrzeby, opinii biegłego. Jeżeli wskazana przez spółkę osoba nie uiściła ceny nabycia w wyznaczonym terminie, wspólnik może rozporządzać swobodnie swoim udziałem, jego częścią lub ułamkową częścią udziału, chyba że nie przyjął oferowanej zapłaty.
Często umowa spółki w przypadku zbycia udziału, jego części lub ułamkowej części udziału wymaga zgody wszystkich wspólników. Dopiero po uzyskaniu takiej zgody może zostać zawarta umowa przeniesienia własności udziałów.
Jeżeli według umowy spółki wspólnik może mieć tylko jeden udział, umowa spółki może dopuścić zbycie części udziału. W wyniku podziału nie mogą powstać udziały niższe niż 50 zł.
Umowa spółki może ograniczyć lub wyłączyć wstąpienie do spółki spadkobierców na miejsce zmarłego wspólnika. W tym przypadku umowa spółki powinna określać warunki spłaty spadkobierców niewstępujących do spółki, pod rygorem bezskuteczności ograniczenia lub wyłączenia.
Umowa spółki może wyłączyć lub w określony sposób ograniczyć podział udziałów między spadkobierców w przypadku, gdy zmarły wspólnik miał więcej niż jeden udział. Jeżeli według umowy spółki wspólnik mógł mieć tylko jeden udział, udział ten może być podzielony między spadkobierców, chyba że umowa spółki wyłącza lub ogranicza w określony sposób podział tego udziału między spadkobierców. Wskutek podziału nie mogą powstać udziały niższe niż 50 zł.
Umowa spółki może ograniczyć lub wyłączyć wstąpienie do spółki współmałżonka wspólnika w przypadku, gdy udział lub udziały są objęte wspólnością majątkową małżeńską.
O przejściu udziału, jego części lub ułamkowej części udziału na inną osobę zainteresowani zawiadamiają spółkę, przedstawiając dowód przejścia (np. umowę sprzedaży). Przejście udziału, jego części lub ułamkowej części udziału jest skuteczne wobec spółki od chwili, gdy spółka otrzyma od jednego z zainteresowanych zawiadomienie o tym wraz z dowodem dokonania czynności (np. umową sprzedaży).
Zbycie udziału, jego części lub ułamkowej części udziału oraz jego zastawienie powinno być dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. W przypadku spółki, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy udostępnionego w systemie S24, zbycie przez wspólnika udziałów jest możliwe również przy wykorzystaniu wzorca udostępnionego w systemie S24. Oświadczenia zbywcy i nabywcy opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.
Zmiana wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością będzie co do zasady wymagać zmiany umowy spółki, o czym możecie przeczytać tutaj.
Po każdej zmianie w zakresie udziałów, zarząd składa sądowi rejestrowemu podpisaną przez wszystkich członków zarządu nową listę wspólników z wymienieniem liczby i wartości nominalnej udziałów każdego z nich oraz wzmianką o ustanowieniu zastawu lub użytkowania udziału. Jeżeli zmiana wspólników następuje na podstawie umowy zawartej przy wykorzystaniu wzorca udostępnionego w systemie S24 albo jest skutkiem uchwały podjętej przy wykorzystaniu wzorca uchwały udostępnionego w systemie S24, lista wspólników powinna być sporządzona przy wykorzystaniu wzorca udostępnionego w systemie teleinformatycznym i opatrzona kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.
Zmianę wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością należy zgłosić do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) w terminie 7 dni od dnia powzięcia przez spółkę informacji o tym fakcie.